Vandaag ontmoet ik Benjamin Illès uit Boedapest. Ooit verkocht hij wijn op een boerderij van een vriend en speelde hij in jazzbandjes. Nu is deze levendige jongeman de motor van het jongerenwerk van Navigators in Hongarije. Hij is onlangs getrouwd met Taya, een Amerikaanse die als trainee naar Hongarije kwam.
‘Aan mijn vaders kant zijn veel mensen betrokken in de gereformeerde kerk van Hongarije. Mijn oom is voorganger, mijn oma ook. Vijf generaties lang zijn er al predikanten en theologen in mijn familie. We gingen dus naar de kerk, maar we lazen thuis niet echt in de Bijbel. Ik vond het verschrikkelijk om naar de kerk te gaan.’
Er volgde een belangrijk wending in het leven van Benjamin: ‘In mijn laatste jaar van de middelbare school bezocht ik met mijn vader een kerkdienst. Ik was op zoek naar mijzelf, wie ben ik eigenlijk? Tijdens de preek werd verteld dat wanneer je Christus aanvaardt, je een kind van God wordt. Dat is je nieuwe identiteit. Dat is iets wat nooit verandert, dat geeft hoop. Dit moment betekende een ommekeer voor mij. Ik vertrok met het gevoel: dit is echt cool en belangrijk! Ik wil de Bijbel zelf gaan lezen!’
Vervolgens raakt Benjamin betrokken bij Navigators: ‘In mijn eerste jaar als student werd ik gevraagd mee te werken met een zomerkamp. Vanaf dat moment raakte ik betrokken bij Navigators. Mark Newell, die als zendeling naar Boedapest kwam, was jarenlang mijn mentor en nu werken we samen.’
‘Het duurde meerdere jaren om een discipelmaker te worden. Het hielp mij om Mark te observeren. Ik zag Gods hart voor mensen in hem. Mark nam mij mee naar Navigators in verschillende landen. Mijn visie voor discipelschap groeide daardoor. Onze visie voor Hongarije was groot, maar de realiteit was nog heel klein. Toch zagen we elk jaar groei van ons werk, studenten kwamen terug naar onze zomerkampen en groeiden als discipelen. Door het jaar heen bezochten ze onze bijbelstudies en discipelschapsgroepjes. Er kwam meer enthousiasme over het geloof. Voor mij betekende het dat ik groeide als leider.’
‘Navigators in Hongarije is anders dan in Nederland. We heten D3 Hungary en zijn geen officiële christelijke organisatie, maar een informeel platform voor educatie. Daardoor mogen we binnenkomen in scholen. We creëren een community rondom culturele activiteiten en vrijwilligerswerk waarbinnen we kunnen evangeliseren. Zo werkten we vanaf het begin. We verbergen niet dat we christelijk zijn en de scholen kennen ons persoonlijk, dus ze vertrouwen ons. De scholen en universiteiten werken graag met ons, want we hebben toegevoegde waarde voor hen, we helpen hun leerlingen om zich persoonlijk te ontwikkelen. We bieden de jongeren een positieve ervaring in een gemeenschap, in leiderschap en in teamwerk. We brengen soft skills. Het is een hoogtepunt voor de jongeren wanneer ze dertig minuten een gesprek mogen leiden. Dat zijn ze niet gewend en ze voelen zich vereerd! Ze oefenen met Engels en dat is aantrekkelijk voor ze.
In de communistische tijd waren de grenzen dicht en bestonden er veel beperkingen. Ouders van nu vinden het belangrijk dat hun kinderen kunnen reizen en een andere blik op de wereld krijgen, daar sluiten wij bij aan.’ Op de vraag naar de grootste uitdaging, antwoordt Benjamin: ‘We willen laten zien hoe authentiek geloof eruitziet. Er zijn weinig goede voorbeelden in onze cultuur. Er zijn wel veel mensen die gewoon naar de kerk gaan, maar verder nooit iets delen over hun geloof. Vaak hebben jongeren een negatief beeld van christenen. Op dit moment hebben we een aantal sterke gelovigen in onze groep. Hoe helpen wij hen om nu op hun beurt een getuige te zijn in hun vriendengroep? We dromen van een bediening die geleid wordt door Hongaren. Hoe we die leiders op gaan leiden is onze grote opdracht. Het is daarom goed dat er tijdelijk buitenlandse zendelingen zijn om ons te helpen, maar we hopen uiteindelijk zelf ook een zendend land te worden.’
‘Er ligt inderdaad veel druk op mijn schouders. Als ik nu vertrek stort het werk weer in, maar dat is normaal in pionierend werk. Het past bij mij om een pionier te zijn, ik vind dat niet erg. Ik moet nu leren hoe ik structuur aanbreng in een groeiend team. We zouden graag nieuwe mensen opleiden om onze taken over te nemen. Dat gaat natuurlijk wel even duren, mensen moeten ook in die rol groeien. We zoeken in de toekomst ook mensen die willen werken als docent Engels op de middelbare scholen waarmee we in contact zijn.’
‘Mensen ontvangen uit andere landen in ons werk is betekenisvol en draagt bij. We hopen dat dit blijft doorgaan! Mijn oproep aan de Nederlandse Navigators is daarom: blijf mensen uitdagen om op pad te gaan en grenzen te verleggen, blijf teams sturen en mensen uitzenden! Als nieuwkomer kun je soms meer zeggen dan wij en kun je meer open en direct zijn met onze studenten.’
Wil je betrokken raken bij werk van Benjamin en de Hongaarse Navigators? Neem contact op met missions@navigators.nl
Interview: Jaap Korving
